Family Transmission of Executive Functions: Mix of Traditional and Citizen Science Research Approach

Ilija Milovanović; Selka  Sadiković; Tatjana  Krstić; Aleksandra  Stojadinović

doi:10.19090/pp.v16i4.2509

Autori

Ilija Milovanović Department of Psychology, Faculty of Philosophy, University of Novi Sad, Serbia https://orcid.org/0000-0001-5560-8695
Selka Sadiković Department of Psychology, Faculty of Philosophy, University of Novi Sad, Serbia https://orcid.org/0000-0003-0874-2511
Tatjana Krstić Department of Psychology, Faculty of Medicine, University of Novi Sad, Serbia
Aleksandra Stojadinović Department of Pediatrics, Faculty of Medicine, University of Novi Sad, Serbia

DOI:

https://doi.org/10.19090/pp.v16i4.2509

Ključne reči:

citizen science, executive functions, family transmission, inhibition, working memory

Apstrakt

Cilj ove studije bio je ispitati porodičnu transmisiju deficita izvršnih funkcija (radne memorije i inhibitorne kontrole) s roditelja na decu, koristeći kombinaciju tradicionalnog i građanskog naučnog istraživačkog pristupa. Konačni uzorak činilo je 110 porodica s dvoje dece (440 ispitanika; 110 parova dece, 110 očeva i 110 majki). Deca, odnosno parovi braće i sestara, su ispitana u srednjem dečjem uzrastu (6 do 10 godina; 24 para) ili adolescenciji (11 do 15 godina; 86 parova). Rezultati istraživanja ukazuju na to da je inhibitorna kontrola majke povezana s inhibitornom kontrolom mlađeg deteta, a da je inhibitorna kontrola oca povezana s inhibitornom kontrolom starijeg deteta u porodici, nezavisno od razvojnog stadijuma na kom se dete nalazi. S druge strane, radna memorija pokazala je svoju transmisionu prirodu samo u slučaju odnosa otac-dete, i to samo u adolescenciji. U radu su diskutovani mogući mehanizmi prenosa, imajući u vidu specifičnosti majčinog i očevog angažmana u vaspitanju dece, kao i o mogućem usmeravanju ovog istraživačkog pitanja prema sferi genetike ponašanja i stilova roditeljstva.