Attitudes toward European integration in Serbia and  Croatia: The importance of sociodemographic variables and national attachment

Vladimir Mihić; Dragana Jelić; Margareta Jelić

doi:10.19090/pp.2021.1.53-77

Autori

Vladimir Mihić Odsek za psihologiju, Filozofski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu, Republika Srbija https://orcid.org/0000-0002-4471-9071
Dragana Jelić Odsek za psihologiju, Filozofski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu, Republika Srbija https://orcid.org/0000-0003-3258-5130
Margareta Jelić Odsjek za psihologiju, Filozofski fakultet, Sveuciliste u Zagrebu, Republika Hrvatska https://orcid.org/0000-0002-2478-0756

DOI:

https://doi.org/10.19090/pp.2021.1.53-77

Ključne reči:

proevropska orijentacija, evropske integracije, EU kao pretnja, nacionalni identitet, stavovi prema Evropi

Apstrakt

U proteklih par decenija, evropske integracije bile su jedan od najcesce istrazivanih konstrukata u politickim, ali i u drugim drustvenim naukama. Ova istrazivanju su jos vaznija kada se sprovode u zemljama u kojima su gradani ambivalentni u svojoj podrsci EU i evropskim integracijama. Osnovni ciljevi ovog rada bili su istrazivanje razlika izmedu stanovnika Srbije i Hrvatske u proevropskoj orijentaciji i percepciji evropske integracije kao pretnje, kao i da se utvrde prediktori oba konstrukta, sa fokusom na sociodemografske varijable, vaznost religije i razlicite forme nacionalne vezanosti. Rezultati pokazuju da stanovnici Hrvatske imaju snazniju proevropsku orijentaciju, kao i da nije bilo razlika u percepciji EI kao pretnje. Prediktori proevropske orijentacije bili su nacionalni identitet (u obe zemlje) kao i pol, vaznost religije i nacionalni ponos drzavom (samo u Srbiji). Znacajni prediktori percepcije EI kao pretnje bili su konstruktivni patriotizam i nacionalni ponos uspesnim pojedincima (u Srbiji), slepi patriotizam (u Hrvatskoj), kao i vaznost religije (u obe zemlje). Prakticni znacaj ovih rezultata ogleda se u razumevanju prepreka i rezervisanosti gradana prema evropskim integracijama.