Preispitivanјe uloge samopouzdanјa i takmičarske anksioznosti u postizanјu uspeha u kolektivnim sportovima

Apstrakt

Uticaj anksioznosti i self-efikasnosti na postizanje sportskog uspeha predmet je brojnih istrazivanja u sportu, ali njihov odnos nije u potpunosti razjasnjen. U nasem istrazivanju pokusavamo da objasnimo da takmicarska anksioznost utice na sportska dostignuca samo kroz nivo izrazenosti generalne self-efikasnosti. Nizi nivo generalne self-efikasnosti dovodi do nizih sportskih dostignuca. Da bismo istrazili odnos izmedu generalne self-efikasnosti i anksioznosti u vezi sa sportskim postignucima, ispitali smo 76 aktivnih sportista u ekipnim sportovima, kao i njihove trenere. Primenjeni su sledeci instrumenti: Upitnik stanja takmicarske anksioznosti, Skala generalne self-efikasnosti i Upitnik sportskih postignuca. Rezultati pokazuju da kognitivna anksioznost negativno korelira sa sportskim postignucim (r = -.38, p :: .01), za razliku od somatske anksioznosti koja ne pokazuje znacajnu povezanost sa postignucima. Ipak, najvisa veza je pozitivna korelacija izmedu self-efikasnosti i sportskog postignuca (r =.51, p ::. 01). U regresionoj analizi znacajni prediktori sportskog postignuca su self-efikasnost (3 = .39; p :: .01) i kognitivna anksioznost (3 = -.24; p :: .05). Uradena je analiza medijacije kako bi se ispitao potencijalni prediktorski uticaj generalne self-efikasnosti na takmicarsku anksioznost i sportsko postignuce. Dobijeni rezultati pokazuju da kognitivna anksioznost utice na sportsko postignuce samo kroz nivo opste self-efikasnosti (b = -.30, CI [-.73, -.07]). Nizi nivo opste self-efikasnosti dovodi do nizih sportskih postignuca. Shodno tome, mozemo zakljuciti da za poboljsanje sportskih postignuca psiholoska intervencija treba da bude prvenstveno usmerena na unapredenje selfefikasnosti sportiste.