Razlike u afektivno-motivacionim dispozicijama s obzirom na vrstu sporta i nivo uspešnosti sportista

Apstrakt

U radu je prikazano pilot istraživanje usmereno na pronalaženje strukture razlika u afektivno-motivacionim dispozicijama sportista, s obzirom na vrstu sporta kojom se bave i nivo uspešnosti. Pod afektivno-motivacionim dispozicijama se podrazumevaju sledeće osobine: ekstraverzija-introerzija, neuroticizam, psihoticizam, sklonost ka davanju socijalno poželjnih odgovora, kognitivna anksioznost, somatska anksioznost, sportsko samopouzdanje, postignuće, pozitivne i negativne emocionalne reakcije u momentima postignuća. Na uzorku od 69 ispitanika (31 rvač - aciklični sport, 18 veslača i 20 plivača - ciklični sportovi) oba pola, uzrasta od 15 do 27 godina, različitog sportskog učinka (34 vrhunskih, 35 prosečnih) primenjeni su: Ajzenkov inventar ličnosti (EPQ), Martensov test kompetitivne anksioznosti (CSAI-2) i Lazarevićev test motiva sportskog postignuća (MSP). Za potrebe istraživanja korišćen je transverzalni metod, a pri obradi podataka korišćene su univarijantne (t-test i ANOVA) i multivarijantne (kanonička diskriminativna analiza) analize. Rezultati ukazuju na strukturu razlika u afektivno-motivacionim dispozicijama sportista s obzirom na vrstu sporta kojom se bave (sportisti acikličnih sportova imaju izraženiju kognitivnu anksioznost, težnju ka postignuću i prateće pozitivne, odnosno negativne emocionalne reakcije u momentima postignuća) i nivo uspešnosti (prosečni sportisti imaju izraženiju ekstraverziju i sportsko samopouzdanje, dok im je niže izražena somatska anksioznost i neuroticizam nego kod vrhunskih sportista).