Relacije shvatanja o ljudskoj prirodi i radu i preferencije stila rukovođenja

Apstrakt

U radu su prikazani rezultati istraživanja relacija shvatanja o ljudskoj prirodi i radu i preferencije stila rukovođenja, izvršenog na prigodnom uzorku od 288 zaposlenih – 217 izvršilaca i 71 rukovodilaca, u više preduzeća različite veličine i vlasničke strukture. Shvatanja o ljudskoj prirodi i radu, posmatrana kroz model Steersa i Portera (Steers & Porter, 1987) merena su prilagođenom skalom na bazi ovog modela. Stil rukovođenja je posmatran kroz dve dimenzije: autokratsko – demokratsko i orijentacija ka ljudima – orijentacija ka zadacima, a meren upitnikom za menadžere STIL–RUK neznatno modifikovanim za potrebe ovog istraživanja. Multipla regresiona analiza pokazala je da su shvatanja o čoveku kao društvenom biću i čoveku kao stvaralačkom biću prediktori preferencije demokratskog rukovođenja i orijentacije ka ljudima, dok shvatanje o čoveku kao racionalno-ekonomskom biću nije značajan prediktor preferencije određenog stila rukovođenja. Rezultati pokazuju i da žene više biraju demokratski stil rukovođenja, a rukovodioci orijentaciju na zadatke. Godine starosti i radnog staža nisu u korelaciji sa preferiranim stilom rukovođenja. Iz rezultata proističe zaključak da naši zaposleni koji imaju uverenje o ljudima i prirodi rada u skladu sa tradicionalnom školom, ne preferiraju odgovarajući praktičan pristup rukovođenju, kao što se moglo i očekivati. Rezultati su u skladu sa nalazima ranijih istraživanja, budući da su se dve od tri vrste posmatranih shvatanja o ljudskoj prirodi pokazale samo kao korelati stila rukovođenja.